ossia
Markiz - tenor
Cecchina, ogrodniczka - sopran
Sandrina, wieśniaczka - sopran
Paoluccia, pokojówka - sopran
Markiza Lucinda - sopran
Tagliaferro, niemiecki żołnierz - bas
Kawaler Armidoro - tenor
Mengotto, wieśniak - bas
Prapremiera: Rzym, 06 lutego 1760 roku
Akt pierwszy
Cecchina podlewa kwiaty w ogrodzie Markiza. Pojawia się zakochany w niej wieśniak Mengotto i wyznaje jej swoje uczucia. Nie wie, że Cecchina potajemnym uczuciem darzy swojego chlebodawcę - Markiza. Nadchodzi sam Markiz i pyta się dlaczego Cecchina wykonuje ciężką pracę podczas, gdy obok stoi silny mężczyzna, który mógłby jej pomóc, lecz Cecchina odpowiada, że ta praca należy do jej obowiązków. Wtedy Markiz pyta swoją ogrodniczkę, czy darzy może kogoś uczuciem. Zakłopotana Cecchina ucieka, lecz jej konfuzja podpowiada Markizowi, że to on właśnie jest obiektem jej uczucia. Zjawia się Sandrina, wieśniaczka skarżąc się na swój ciężki los służącej i Markiz wpada na myśl, aby wykorzystać Sandrinę jako posłanniczkę miłości. Zaczyna jej opowiadać o swoim uczuciu, lecz czyni to w taki sposób, że Sandrina myśli, że to ona właśnie jest obiektem westchnień Markiza. Kiedy wreszcie Markiz prosi ją aby poszła oznajmić Cecchinie o jego uczuciu budzi się się w Sandrinie uczucie zazdrości.
Do posiadłości przybywa Armidoro - kawaler starający się o rękę siostry Markiza - Lucindy. Sandrina natychmiast opowiada mu, że Markiz zamierza poślubić dziewczynę niższego stanu. Armidoro, postanawia upewnić się, czy faktycznie jego przyszły szwagier zamierza popełnić mezalians.
Do ogrodu przychodzi Lucinda w towarzystwie swojej pokojówki Paolucci. Armidoro natychmiast opowiada jej całą historię, w którą Lucindzie jest trudno uwierzyć. Chociaż zgadza się, że jej brat może flirtować z ogrodniczką, to uważa, że jest zbyt dumny, aby ją poślubić. Armidoro dodaje, że chociaż byłoby mu bardzo ciężko, to w przypadku mezaliansu w rodzinie on musiałby zerwać zaręczyny z Lucindą.
Rozwścieczona Lucinda posyła Paoluccię po Cecchinę, aby natychmiast ją odprawić, lecz zamierza to uczynić dyskretnie, aby nie niepokoić swojego brata. Opowiada więc Cecchinie, że jej siostra Aspasia potrzebuje na pewien okres dodatkowej służby i prosiła o przysłanie jej Cecchiny. Cecchina jednak pyta, czy Markiz jest o tym poinformowany, na co Lucinda reaguje bardzo gwałtownie doprowadzając Cecchinę do łez. W tym momencie zjawia się Markiz i widząc co się dzieje oznajmia, że Cecchina zostanie, zaś Lucinda oskarża go o miłość do dziewczyny niższego stanu. Poniżona Cecchina oznajmia, że w takiej sytuacji sama odejdzie i żegna się ze wszystkimi. Mengotto chce ją odprowadzić, lecz Sandrina i Paoluccia mówią mu o uczuciu Cecchiny do Markiza. Kiedy z kolei Markiz prosi Cecchinę o pozostanie Sandrina i Paoluccia mówią mu, że to Mengotto jest jej kochankiem. W końcu wszyscy odwracają się od Cecchiny.
Akt drugi
Scena 1.
Markiz żałuje swojego wybuchu zazdrości i szuka teraz Cecchiny. Cecchinę pojmuje Armidoro wraz z grupą uzbrojonych ludzi. Wkrótce nadchodzi Mengotto, także żałujący swojego postępowania, który zebrał myśliwych aby uwolnić Cecchinę. Markiz widząc Mengotta wyjawia mu swoje uczucia do Cecchiny. Mengotto waha się przez chwilę mając okazję zgładzić rywala. Kiedy już gotów jest to uczynić zostaje powstrzymany przez Tagliaferro - niemieckiego żołnierza, który ujawnia, że szuka dawno zagubionego dziecka i zaprasza Mengotta do swojej kompanii.
Scena 2.
Armidoro, nie wiedząc, że Cecchina została już uwolniona z rąk jego ludzi, oznajmia Lucindzie, że rozwiązał już problem. Lucinda po przemyśleniach doszła do wniosku, że mało przyjemna była jego deklaracja zerwania zaręczyn. Armidoro zapewnia ją jednak o swoim gorącym uczuciu. Sandrina i Paoluccia przychodzą z wieścią, że Markiz przyprowadził Cecchinę z powrotem i zamknął w sąsiednim pokoju. Lucinda każe służącym podglądać przez dziurkę od klucza to co dzieje się w pokoju obok. Sandrina i Paoluccia opowiadają o rozpaczy Cecchiny (która jak sądzą jest udawana), o przyjściu Markiza. W tym momencie obie mówią, że nie wypada aby dalej podglądały. Lucinda zostaje sama tłumiąc swoje obawy przed zamiarami Armidora.
Scena 3.
Cecchina ponownie usiłuje uciec, lecz zostaje dogoniona i zatrzymana przez Markiza, który oznajmia jej, że chce się z nią ożenić. Cecchina nie wierzy w te zapewnienia i ucieka. Pojawia się Tagliaferro i opowiada, jak jego dowódca zostawił kiedyś w czasie odwrotu swoją maleńką córeczkę. Tagliaferro jest przekonany, że tą zostawioną kiedyś dziewczynką jest właśnie Cecchina. Ku radości Markiza okazuje się, że ojciec Cecchiny był baronem.
Scena 4.
Znużona i zdesperowana Cecchina zasypia. Markiz i Tagliaferro obserwują ją i Markiz prosi Tagliaferra aby ten nie mówił Cecchinie o jej pochodzeniu, dopóki on sam tego nie uczyni. Tagliaferro pilnuje śpiącej Cecchiny budząc podejrzenia u Sandriny i Paolucci, które natychmiast próbują przekonać Markiza, że Tagliaferro całował śpiącą Cecchinę. Jednak na Markizie już takie intrygi nie robią wrażenia.
Akt trzeci
Scena 1.
Markiz oznajmia Lucindzie i Armidoro, że zamierza poślubić córkę niemieckiego pułkownika, który ma tytuł barona. Na pytanie o Cecchinę odpowiada tylko, że nie będzie ona już więcej służyła w jego pałacu. Armidoro uspokojony, że groźba mezaliansu została zażegnana ponownie zapewnia Lucindę o swojej miłości. Sandrina i Paoluccia mówią Lucindzie, że Markiz jednak poślubi Cecchinę. Lucinda przepytuje więc stewarda. Sandrina zaś mówi Mengotto, że skoro Markiz poślubia Cecchinę, to może Mengotto poślubiłby ją. Mengotto konstatuje, że każda żona jest tak samo dobra przystaje na tę propozycję. Markiz i Tagliaferro postanawiają powiedzieć Cecchinie o jej pochodzeniu, lecz najpierw Markiz wzywa ją do siebie i każe jako ogrodniczce ściąć bukiet kwiatów dla jego przyszłej żony - niemieckiej szlachcianki, którą kocha. Na samym końcu informuje ją, że tą osobą jest właśnie Cecchina, naprawdę mająca na imię Marianna i będącą zaginioną córką barona. Teraz Cecchina czuje się godna poślubiebia Markiza.
Scena 2.
Wszyscy z niecierpliwością oczekują uroczystości zaślubin. W końcu Markiz oznajmia przybycie Baronowej Marianny i oczom zebranych ukazuje się... Cecchina. Armidoro i Lucinda w końcu dają się przekonać na podstawie przedstawionych dokumentów o pochodzeniu Cecchiny. Mengotto zaś zgadza się poślubić Sandrinę. Cecchina zaś obiecuje nadal być dobrą i pełną pokory w odmienionym życiu.